Wielu z nas, sympatyków dróg żelaznych, podczas swoich kolejowych wypraw ugania się dużymi i wielkimi, robiącymi spore wrażenie pojazdami trakcyjnymi.
Gdzieś kątem oka dostrzegamy przemykające po terenach stacyjnych czy industrialnych, małe lokomotywki przetaczające po kilka wagonów. Ich niepozorny wygląd, ówczesna kiedyś mnogość, bądź nasz brak czasu częstokroć przekładał się na zbagatelizowanie roli tych niewielkich, acz dzielnych pojazdów. W wielu naszych kolekcjach, także starszych kolegów, zdjęcia tych maszyn zajmują jedynie ułamek całości. Sprawia to wrażenie jakoby wstydliwości. A to błąd. Czy potraficie wyobrazić sobie funkcjonowanie kolei bez pojazdów formujących składy pociągów? Na pewno nie. Przyjrzyjmy się zatem jednej z takich serii lokomotywek manewrowych, która zasługuje na większe zainteresowanie.
Lokomotywy spalinowe SM03 (typów Ls150 i 2Ls150) były produkowane od 1959r. w Fabryce Lokomotyw im. F.Dzierżyńskiego w Chrzanowie i jednocześnie od 1965r. w Zaodrzańskich Zakładach Przemysłu Metalowego im. M.Nowotki w Zielonej Górze. Znalazły one szerokie zastosowanie nie tylko na PKP, ale także – i to w jeszcze szerszym zakresie – na kolejach użytku niepublicznego, a więc w różnych zakładach przemysłowych, składnicach, zespołach magazynowych itp. Zatrudniano je do lekkiej pracy manewrowej.
Wspomniane wyżej 2 typy owych pojazdów Ls150 i 2Ls150 różniły się jedynie zastosowaną skrzynią biegów. Ls150 jako zasadnicza, liczniejsza odmiana posiadała skrzynię czterobiegową z jednym zakresem prędkości (do 25km/h), natomiast odmiana oznaczona jako 2Ls150 miała również skrzynię czterobiegową, ale z dwoma zakresami prędkości (do 45km/h). Liczba 150 wskazywała znamionową moc silnika 150KM. Całkowita długość lokomotywy to 6940mm, a masa służbowa zaledwie 24t.
Od 1968r. Zaodrzańskie Zakłady Przemysłu Metalowego rozpoczęły produkcję zmodernizowanej wersji lokomotyw manewrowych serii SM03, oznaczając je jako typy 409D i 409Da. Pojazdy obydwu typów są identycznej konstrukcji, a różnią się tylko innymi parametrami silnika spalinowego i obciążeniem. Lokomotywki tych typów spotkać możemy jedynie na kolejach użytku niepublicznego.
Warto zwrócić uwagę na oryginalną, metalową instrukcję obsługi umieszczoną w kabinie maszynisty tejże maszyny.
Norbert Tkaczyk
