Bieszczady (II) – Sanok

Zapomniana galicyjska stacja

Swoją drugą część wakacyjnej wędrówki rozpoczynam od stacji Sanok. W zasadzie można rzec od przystanku Sanok, bowiem budynek dworca jest zamknięty. Sprzedaż biletów odbywa się u konduktora a poza sezonem wakacyjnym jest niewielka ilość połączeń. Stacja posiada jeden peron i dwie krawędzie. Przebiega tu linia nr 108 Stróże – Krościenko. Obecnie bieg pociągów pasażerskich na tej linii kończy się na stacji Ustrzyki Dolne w ramach reaktywowanej relacji Sanok – Ustrzyki Dolne.

Dworzec został zbudowany przez władze austro-węgierskie C.K. Monarchii w 1884 roku. Wiązało się to z uruchomieniem linii kolejowej w ramach Kolei Transwersalnej. W I połowie XX wieku przebiegały przez Sanok trzy szlaki kolejowe: Stróże – Nowy Zagórz, Iwonicz – Sanok, Sanok – Chyrów. Pod koniec lat ’60 ubiegłego wieku przeniesiono przed budynek dworzec autobusowy PKS. Obecnie od 2019 roku nowoczesny dworzec multimodalny komunikacji międzymiastowej i miejskiej mieści się po drugiej stronie torów. Łączy je przejście nad torowiskiem z DW PKP. W ramach ciekawostki – na fasadzie budynku umieszczono tabliczkę informacyjno-pamiątkową “Szlak śladami dobrego wojaka Szwejka”.

Mimo wszystko teren, jak sam budynek jest przyzwoicie utrzymany w stosunku do wielu dworców czy przystanków kolejowych, które widzi się korzystając na wielu odcinkach naszego kraju. Określenie ‘klimatyczny’ jest bardzo moim zdaniem adekwatne.

opracowanie, zdjęcia: Przemysław Ślusarczyk | wszelkie prawa zastrzeżone

Stacja Świebodzin przed rewitalizacją

Galeria zdjęć na chwilę przed rozpoczęciem rewitalizacji 2022.

zdjęcia na zamówienie OFP, 23 września 2022. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Sierakowskie impresje (2)

Stacja na której czas się zatrzymał na etapie lat’70 i ’80 XX wieku. 

Wyremontowane jest torowisko oraz perony z ich wyposażeniem. Dworzec jest ewenementem w skali obecnej sieci PKP. Pomimo, że nie działa już kasa biletowo-bagażowa, ani dawny kiosk spożywczy, poczekalnia nadal jest otwarta dla podróżnych. Znajduje się w niej kilka ławek z których korzysta głównie młodzież szkolna dojeżdżająca do pobliskiego Olesna Śląskiego.

W porannym pociągu na remontowanej obecnie stacji Olesno (renowacja budynku dworca) następuje wymiana podróżnych na starszą młodzież podążającą w kierunku Kluczborka. Popołudniu ma miejsce oczywiście sytuacja odwrotna.

Korzystanie z sierakowskiej poczekalni umożliwia fakt zamieszkania piętra stacji ze wspólnym wejściem oraz bezpośrednie sąsiedztwo nastawni kolejowej “srk”.

Opracowanie i zdjęcia: Norbert Tkaczyk, stan dworca na 28.10.2021

Fotka na niedzielę (16) – Dwunasty posterunek

Dzisiaj odwiedzamy nasz rodzimy DW PKP Opole Główne.

Miejsce, w którym zrobiono fotografię nie zmienia się odkąd pamiętamy. Mieści się pomiędzy peronem I a III i tzw. żeberkiem. Nie zmienił go nawet tego remont i restauracja dworca. W środku poza wstawionymi komputerami wystrój ani część wyposażenia nie uległy zmianie.

zdjęcie: Norbert Tkaczyk, stacja Opole Główne

Wrocław Świebodzki – zapomniana kolejowa perełka wielkiego miasta

Dworzec Świebodzki był i jest tematem wielu artykułów, opracowań, dyskusji. Co jakiś czas powraca temat przywrócenia ruchu pasażerskiego.

Dworzec otwarto w 1842 roku, w czasach kiedy kolej żelazna w ówczesnych Prusach dynamicznie się rozwijała a kolejne towarzystwa, czy spółki otwierały nowe połączenia. To czas kiedy w starym Breslau funkcjonowało wiele dworców. Każdy należał do innej spółki i każdy obsługiwał inne połączenie.

Dzisiaj Świebodzki (d. Breslau Freiburger Bahnhof ) wpisany 30 grudnia 1970 roku na listę zabytków jest jednym z trzech najstarszych i zachowanych dworców we Wrocławiu. Niestety wyłączony z eksploatacji w 1991 roku obiekt niszczeje coraz bardziej. W prawym jego skrzydle głównego budynku mieści się scena Teatru Polskiego. Część budynku jest nieużytkowana.

Po dawnej infrastrukturze znajdującej się bezpośrednio przy budynku pozostało nie wiele. Z przedwojennej infrastruktury oryginalne maszty po dawnej elektryfikacji, której sieć, tak jak sieć trakcyjną, urządzenia, tabor Śląskiej Kolei Górskiej latem 1945 roku wywieziono w głąb ZSRR. pozostało także trochę masztów z ponownej elektryfikacji z lat ’60 XX wieku. Dworzec posiadał trzy perony i sześć krawędzi, rozbudowaną spedycję, po której pozostało parę budynków wynajmowanych częściowo jako magazyny lub siedziby firm.

Przez wiele lat na zlikwidowanej części torowiska funkcjonowało targowisko. Obecnie teren po torowisku i infrastrukturze kolejowej nie jest do końca uporządkowany i od wielu lat szpeci tą część miasta. Pozostałości torowiska i rozjazdów, budynków od strony Grabiszyna niszczeją.

Dworzec, wybudowany w stylu późnoklasycystycznym jest jedynym w obecnych granicach Polski dworcem czołowym z tak ciekawą i bogatą architekturą. W ciągu ostatnich lat podejmowano wiele prób przywrócenia ruchu i dawnej funkcjonalności dworca m.in. ze strony samorządu, władz miejskich czy samej kolei.

Trwa dyskusja, czy Świebodzki ma pozostać dworcem czołowym czy też nie należy przynieść ruchu pod ziemię, tunelem połączyć z Dworcem Nadodrze. Dyskutuje się na temat włączenia dworca jako jednego z elementów kolei aglomeracyjnej. Są pomysły na wykorzystanie Świebodzkiego jako dworca wyłącznie połączeń lokalnych, jednakże rodzi się kolejny problem braku łącznicy z Dworcem Głównym czy zorganizowaniem sprawnej komunikacji miejskiej między dworcami. Czas pokaże …

Miejmy nadzieję, że powracający do łask transport szynowy i stale powracający do niego pasażerowie sprawią, że na dworzec powróci życie i ruch. W końcu z tego dworca startowały pociągi prowadzone przez kultowe elektrowozy E18 – niedościgłe sprintery Śląskiej Kolei Górskiej.

Polska jest dziwnym krajem, który nie potrafi wykorzystać potencjału wielu rzeczy, w tym kolei. Podziały na spółki i rozdrobnienie – nie zawsze słuszne powoduje chaos i dodatkowe koszty. Obserwuje się brak skoordynowanych działań podmiotów.

Nie dbało się i nie dba na wielu płaszczyznach o mienie kolejowe by potem po jego zniszczeniu wydawać miliony na jego odtworzenie lub hucznie obwieszcza się o rewitalizacjach, które są często przywróceniem przedwojennych parametrów albo próbą “dogonienia” tego czego już w inżynierii kolejowej dokonano. Nie potrafimy szanować i racjonalnie wykorzystywać mienia, które Państwo Polskie w wyniku zmiany granic w 1945 roku otrzymało i przejęło.

tekst i zdjęcia: Przemysław Ślusarczyk

Dworce kolejowe dawnego Schlesien

Piękne, monumentalne, funkcjonalne, z pruskiego muru, modernistyczne, kameralne, secesyjne, idealnie wkomponowane w krajobraz, eklektyczne, norweskie …

Niemi świadkowie nowożytnej historii ludzkości, otwarć nowych linii kolejowych, zmian ustrojów i przywódców, wojen światowych … Przyjęły niezliczone rzesze pasażerów, turystów, a wraz z nimi tysiące ton bagażu … Te które ocalały do dziś, dumnie spoglądają na nas ze swej wysokości, uniżenie goszczą kolejne pokolenia podróżnych oferując swój komfort … Dworce kolejowe dawnego Schlesien są tak różnorodne, że wymagają osobnego opracowania. Jednak dziś przyjrzyjmy się kilku wybranym przedstawicielom tego rodzaju budowli niezbędnych dla odbywania naszych podróży bliskich, jak i dalekich. Na kartach niemieckojęzycznego albumu pt. “Historische Ansichten von Schlesien” Heinza Csallnera możemy podziwiać (wg kolejności zdjęć):  – bryłę dworca w Legnicy (Liegnitz),  – dwustronny dworzec w Kędzierzynie (Kandrzin O/S), na placu przed budynkiem oczekujące na pasażerów pociągów dorożki,  – dworzec w Leśnej (Marklissa),  – stację Kulin Kłodzki (Keilendorf) na szlaku z Kłodzka do Kudowy Zdroju,  – neogotycki ogromny dworzec główny w stolicy obecnego Dolnego Śląska, Wrocławiu (Breslau), lata budowy 1899-1904,  – stary dworzec w Katowicach (Kattowitz), w głębi wieża ciśnień,  – wnętrze hali dworcowej Wrocław Główny,  – dworzec Opole Główne (Oppeln) otwarty w 1901 roku,  – umieszczony w surowym górskim krajobrazie niewielki dworzec w Szklarskiej Porębie Górnej (Ober-Schreiberhau) z 1912 roku,  – wiatę peronową i budynek dworca w Wołowie (Wohlau), w peronie interesująca ława dla oczekujących na swój pociąg, w oddali widoczny także fragment wieży wodnej,  – oraz pochodzący z 1910 roku dworzec stacji Pszczyna (Pless).

Opracowanie: Norbert Tkaczyk, Hannover BRD 

Bukowo – urokliwa, zabytkowa stacja w województwie opolskim

Bukowo – moja najpiękniejsza stacja w sieci PKP. Polecam zwrócić uwagę na okalające ogródek dworcowy stare, drewniane podkłady z toru postojowego z zachowanymi “autografami” parowozów.

zdjęcia: Norbert Tkaczyk, 03 września 2018 roku

(O)polskie dworce (10) – Oława

Po dłuższej przerwie powracamy do kontynuacji cyklu poświęconego opolskim i nie tylko dworcom z archiwum fotograficznego Norberta Tkaczyka. Zapraszamy do obejrzenia galerii DW PKP w Oławie – oczywiście cofamy się nieco w czasie …

Zdjęcia Norbert Tkaczyk, Hannover BRD

Unikatowe dworce dwupoziomowe – Kępno i Kostrzyn

Przemierzając Polskę często przejeżdżamy tranzytem przez ciekawe, unikatowe miejsca w skali kraju. Do takich należą m.in. dwa dworce kolejowe w Kępnie i Kostrzynie.

(c) foto Maciej Lulko, www.foto-ml.pl

Skąd owa niepowtarzalność? Stacje są unikatowymi budowlami, z dwupoziomowym, krzyżowym usytuowaniem peronów. Posiadają także ciekawą historię związaną z rozwojem kolei oraz jej przeobrażeniom.

Stacja w Kępnie była jednym z ostatnich miejsc w kraju, gdzie zakończono eksploatację trakcji parowej, bowiem jeszcze na początku lat 90′ pociągi pasażerskie do Namysłowa i Oleśnicy były obsługiwane parowozami serii TKt48. Dworzec posiada pięć peronów i sześć krawędzi peronowych. Dworzec jest jednym ze starszych obiektów na mapie kolejowej. Został wybudowany w 1872 roku. W 2014 roku przeszedł gruntowny remont i został odrestaurowany.

Historyczne nazwy dworca:

Kempen Personenbahnhof 1872-1900

Kempen i. Posen 1901-1909

Kempen (Posen) 1910-1919

Kępno 1919-1939

Kempen (Wartheland) 1939-1945

Kępno od 1945 roku

(c) foto: Jakub Pikulik / Gazeta Lubuska, www.gazetalubuska.pl

Kostrzyński dworzec zbudowano w latach 1872–1874, ale linię kolejową znacznie wcześniej, bo w 1857 roku. Jest ona jedną z najstarszych w granicach powojennej Polski, która w roku 2017 obchodziła 160-lecia otwarcia. Budynek był jednym z nielicznych punktów w mieście, który nie uległ całkowitemu zniszczeniu podczas działań wojennych. W latach 2012-2014 tak jak budowla w Kępnie przeszedł gruntowny remont i restaurację. Dworzec posiada także 5 peronów ale 10 krawędzi peronowych. Kostrzyn jest dużą stacją węzłową, która obsługuje także połączenia międzynarodowe (Berlin Lichtenberg).

Historyczne nazwy dworca:

Cüstrin Vorstadt 1857-1900

Cüstrin Neustadt Hauptbahnhof 1901-1928

Küstrin Neustadt Hauptbahnhof 1928-1945

Kostrzyn n/Odrą 1945-1947

Kostrzyn od 1947 roku

opracowanie: Przemysław Ślusarczyk

(O)polskie dworce (cz.1) Gorzów Śląski

Zapraszamy do nowego cyklu poświęconego opolskim i nie tylko dworcom kolejowym. Ich historii i obecnej funkcji.

Nowy cykl rozpoczynamy od nieczynnego od około 25 lat małego, pięknego dworca na dawnej linii Olesno Śląskie – Praszka. Obecnie jest to budynek prywatny niepełniący już żadnych kolejowych funkcji, a sama linia została kilka lat temu rozebrana.

Norbert  Tkaczyk

Karta I z rozkładu jazdy z 1913 roku

Udostępniamy I kartę z rozkładu jazdy 1913 roku ze zbiorów Norberta Tkaczyka.

Dzisiaj m.in. Opole Główne – Kluczbork – Tarnowskie Góry, Kluczbork – Fosowskie, Opole – Namysłów przez Jełowę. W tej książce są prawdziwe cacka dla miłośników kolei. M.in. wszystkie odgałęzienia Nysy, na Kałków Łąka (Kalkau), dalej do obecnych Czech – Vidnava (Weidenau). Są także małe, lokalne kolejki jak Olesno – Praszka. Dolny Śląsk, Wielkopolska…