29 maja 2023 mija 180 lat od uruchomienia linii Brzeg – Opole (Szczepanowice)
XIX wiek zwykło się nazywać wiekiem wojen i pary. Rozwój maszyny parowej i wynalezienie prądu spowodowały gwałtowny rozwój przemysłowy. Tego rozwoju nie byłoby bez najważniejszego wynalazku XIX wieku – kolei żelaznej i rozwoju transportu kolejowego.
3.06.1836 roku powołano Komitet Założycielski Kolei Górnośląskiej (niem. Oberschlesische Eisenbahn, w skrócie OSE). Ogłoszono wtedy pomysł budowy trasy Wrocław – Mysłowice. Architektem budowy linii został prezydent Rejencji Opolskiej hrabia Püchler. Warto przypomnieć, że to drugi projekt kolei żelaznej na Śląsku. 20 lat wcześniej Carl Johann Bernhard Karsten stworzył pierwszy projekt połączenia kolejowego łączącego Górny Śląsk z Wrocławiem. Trasa miała liczyć ponad 200 km, być dwutorową (trakcja parowa). Miała służyć przede wszystkim transportowi węgla. Pomyślano także o uruchomieniu komunikacji pasażerskiej. Niestety projekt odrzucono w Berlinie. Argumentowano to wówczas niższym kosztem transportu węgla drogą wodną, po Odrze.
Inwestycja spółki Kolei Górnośląskiej chcącej zbudować linię kolejową rozpoczęła się 1.05.1841 roku. 21.05.1842 roku zakończono odcinek Wrocław – Oława. 3.08.1842 odcinek Oława – Brzeg. 29.05.1843 roku otwarto odcinek Brzeg – Opole. Tak naprawdę do Szczepanowic na lewym brzegu Odry (obecnie Opole Zachodnie). Ze Szczepanowic do miasta na plac Dorożkarski (obecnie część placu Wolności) uruchomiono stałe połączenie dorożek. Na wybudowanie mostu na Odrze i odcinka do obecnego DW PKP Opole Główne trzeba było czekać do 1844 roku. Cała linia Wrocław – Mysłowice ukończona została 3.10.1846 roku.
Początkowo codziennie kursowały trzy pary pociągów osobowych na tej trasie. Pokonując ją w czasie 6,5 godziny. Przejazd pierwszego pociągu na trasie Wrocław – Oława uważa się za pierwszy przejazd pociągu w granicach współczesnej Rzeczpospolitej Polskiej. A odcinek Brzeg – Opole plasuje się w czołówce najstarszych linii kolejowych. W listopadzie 2023 roku trasa Brzeg – Nysa będzie obchodzić 175 lecie istnienia.
opracowanie: Przemysław Ślusarczyk, zdjęcia: Rafał Ślusarczyk - wszelkie prawa zastrzeżone W dniach 27-28.05.2023 roku na DW PKP Brzeg Koło Sympatyków Kolei w Brzegu na czele z Waldemarem Matkowskim zorganizowało w hallu dworca wystawę poświęconą tej rocznicy. Wśród eksponatów znalazły się modele parowozów i wagonów, sygnały kolejowe, lizaki, czapki, stare tablice oraz historyczne zdjęcia. Zapraszamy do obejrzenia relacji z tej imprezy.
